Een herdenking van de verschrikkingen in de psychiatrie tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Op 4 mei hebben wij de vergeten slachtoffers van de Willem Arntsz Hoeve herdacht. Deze slachtoffers vielen tijdens de Tweede Wereldoorlog door actieve verwaarlozing in de psychiatrische instelling in Den Dolder. Het was een bijzondere en sfeervolle herdenking, waarbij werd stilgestaan bij de verschrikkingen die deze mensen hebben moeten doorstaan.
Tijdens de oorlog hebben de patiënten onder erbarmelijke omstandigheden moeten leven Op WA Hoeve. De sterfte in de psychiatrie was al erg hoog – in de jaren ’30 ongeveer zes procent per jaar – en begin jaren ’40 steeg het cijfer naar 30 procent. In Den Dolder hebben 1163 patiënten de oorlog niet overleefd. De gebouwen waren niet berekend op het intensieve gebruik. De inrichting kreeg niet voldoende voedselbonnen en bovendien mocht er niet worden gestookt. De patiënten van de Willem Arntsz Hoeve werden onder meer ingezet om bomen te kappen voor de verkoop.
Daarbij kwam dat alle gestichten aan de Nederlandse kuststreek ontruimd werden. De patiënten werden verdeeld over diverse inrichtingen in het land. In juni 1942 kwamen de eerste evacuees aan bij de Willem Arntsz Hoeve in Den Dolder. Op de hoeve moest voor 1019 patiënten een plaats worden ingeruimd, waardoor het aantal bewoners verdubbelde.
Het monument de Wolk staat op een nieuwe plek bij de toegang tot de WA Hoeve. Voor het monument staande heb je een prachtig uitzicht over de heide. Een prachtige plek om in de toekomst op een bankje voor het monument te reflecteren over het verleden.
De herdenking begon om 17.30 uur bij de Brandweerpost in Den Dolder, waar we verzamelden om vervolgens gezamenlijk naar de nieuwe plek van het monument De Wolk wandelden. Bij aankomst werden er kaarsen aangestoken en werden we welkom geheten door Petra Koek. Wethouder Walter van Dijk sprak ons toe en we zongen het prachtige Taizé-lied ‘Als alles duister is’. Daarna las Willemijn Klijnhout een verhaal voor uit ‘Vergeten Slachtoffers’ over Mina van Reemst-Luber, een verpleegster die in de instelling werkte.
Christel Grobbee noemde de namen van de 51 ons bekende slachtoffers en we legden gezamenlijk bloemen bij het monument. Deze 51 slachtoffers Diane Bouwmeester speelde de Taptoe, gevolgd door twee minuten stilte om 18.55 uur. De plechtigheid werd afgesloten om 19.00 uur, ruim op tijd voor de officiële 4 mei herdenking bij het kruis in het centrum van Den Dolder en om 20:00 in het Walkartpark in Zeist.
